Увага: з 2 студзеня 2023 года падача электронных зваротаў ажыццяўляецца з дапамогай дзяржаўнай адзінай (інтэграванай) рэспубліканскай інфармацыйнай сістэмы ўліку і апрацоўкі зваротаў грамадзян і юрыдычных асоб обращения.бел
Парадак разгляду звароту грамадзян
ЗВАРОТЫ ЗАЯЎНІКАЎ
У адпаведнасці з падпунктам 1.1 пункта 1 Указа Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 15 кастрычніка 2007 г. № 498 "Аб дадатковых мерах па рабоце са зваротамі грамадзян і юрыдычных асоб" звароты (прапановы, заявы, скаргі) грамадзян, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў, а таксама юрыдычных асоб, незалежна ад таго, у які дзяржаўны орган ці іншую арганізацыю яны паступілі, першапачаткова падлягаюць разгляду па сутнасці ў адпаведнасці з кампетэнцыяй:
- у мясцовых выканаўчых і распарадчых органах, падпарадкаваных ім арганізацыях, тэрытарыяльных падраздзяленнях (органах) і арганізацыях, падпарадкаваных або ўваходзяць у склад (сістэму) рэспубліканскіх органаў дзяржаўнага кіравання і дзяржаўных арганізацый, падпарадкаваных Ураду, іншым дзяржаўным органам, іншым арганізацыям, якія ажыццяўляюць сваю дзейнасць і размешчаных у межах той адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, на тэрыторыі на тэрыторыі якой узніклі пытанні, выкладзеныя ў зваротах
- у іншых дзяржаўных органах, іншых арганізацыях, калі пытанні, выкладзеныя ў зваротах, адносяцца да выключнай кампетэнцыі гэтых органаў або арганізацый.
ЗАКОН Рэспублікі БЕЛАРУСЬ ад 18 ліпеня 2011 г. № 300-З
"Аб зваротах грамадзян і юрыдычных асоб»
Разьдзел 2. ПАРАДАК ПАДАЧЫ І РАЗГЛЯДУ ЗВАРОТАЎ
Артыкул 10. Парадак падачы зваротаў і накіравання іх для разгляду ў адпаведнасці з кампетэнцыяй
1. Звароты падаюцца заяўнікамі ў пісьмовай або электроннай форме, а таксама выкладаюцца ў вуснай форме.
Пісьмовыя звароты падаюцца нарачным (кур'ерам), па пошце, у ходзе асабістага прыёму, шляхам унясення заўваг і (або) прапаноў у Кнігу заўваг і прапаноў.
Вусныя звароты выкладаюцца ў ходзе асабістага прыёму.
Электронныя звароты падаюцца ў парадку, устаноўленым артыкулам 25 гэтага Закона.
2. Звароты падаюцца ў арганізацыі, індывідуальным прадпрымальнікам, да кампетэнцыі якіх адносіцца вырашэнне пытанняў, выкладзеных у зваротах.
3. Арганізацыі пры паступленні да іх пісьмовых зваротаў, якія змяшчаюць пытанні, рашэнне якіх не адносіцца да іх кампетэнцыі, на працягу пяці рабочых дзён накіроўваюць звароты для разгляду арганізацыям у адпаведнасці з іх кампетэнцыяй і паведамляюць заяўнікаў у той жа тэрмін альбо ў той жа тэрмін у парадку, устаноўленым гэтым Законам, пакідаюць звароты без разгляду па сутнасці і паведамляюць пра гэта заяўнікаў з растлумачэннем, у якую арганізацыю і ў якім парадку трэба звярнуцца для вырашэння пытанняў, выкладзеных у зваротах.
Пісьмовыя звароты, у якіх абскарджваюцца судовыя пастановы, не пазней за пяць рабочых дзён вяртаюцца заяўнікам з растлумачэннем ім парадку абскарджання судовых пастаноў.
4. Калі вырашэнне пытанняў, выкладзеных у ходзе асабістага прыёму, не адносіцца да кампетэнцыі арганізацыі, у якой праводзіцца асабісты прыём, адпаведныя службовыя асобы не разглядаюць зварот па сутнасці, а тлумачаць, у якую арганізацыю трэба звярнуцца для вырашэння пытанняў, выкладзеных у звароце.
Калі для вырашэння пытання, выкладзенага ў вусным звароце і адносіцца да кампетэнцыі арганізацыі, у якой праводзіцца асабісты прыём, патрабуюцца дадатковае вывучэнне і праверка, зварот выкладаецца заяўнікам у пісьмовай форме і падлягае разгляду ў парадку, устаноўленым гэтым Законам для пісьмовых зваротаў.
5. Звароты, якія змяшчаюць інфармацыю аб падрыхтоўцы, здзяйсняным або здзейсненым злачынстве або іншым правапарушэнні, не пазней за пяць рабочых дзён накіроўваюцца арганізацыямі, у якія яны паступілі, у адпаведныя праваахоўныя або іншыя дзяржаўныя органы.
6. Забараняецца накіроўваць скаргі ў арганізацыі, дзеянні (бяздзейнасць) якіх абскарджваюцца, за выключэннем выпадкаў, калі разгляд такой катэгорыі зваротаў адносіцца да выключнай кампетэнцыі гэтых арганізацый.
Артыкул 11. Тэрміны падачы зваротаў
- Падача заяўнікамі заяў і прапаноў тэрмінам не абмяжоўваецца.
- Скаргі могуць быць пададзеныя заяўнікамі на працягу трох гадоў з дня, калі яны даведаліся ці павінны былі даведацца аб парушэнні іх правоў, свабод і (або) законных інтарэсаў.
- У выпадку, калі тэрмін, пазначаны ў частцы першай гэтага пункта, прапушчаны па ўважлівай прычыне (цяжкае захворванне, інваліднасць, працяглая камандзіроўка і інш.), наяўнасць якой пацверджана адпаведнымі дакументамі, прадстаўленымі заяўнікам, гэты тэрмін падлягае аднаўленню па рашэнні кіраўніка арганізацыі або індывідуальнага прадпрымальніка, і скарга разглядаецца ў парадку, устаноўленым гэтым Законам.
Артыкул 12. Патрабаванні, што прад'яўляюцца да зваротаў
1. Звароты выкладаюцца на беларускай або рускай мове.
2. Пісьмовыя звароты грамадзян, за выключэннем названых у пункце 4 гэтага артыкула, павінны ўтрымліваць:
найменне і (або) адрас арганізацыі альбо пасада асобы, якім накіроўваецца зварот;
прозвішча, уласнае імя, імя па бацьку (калі такое маецца) альбо ініцыялы грамадзяніна, адрас яго месца жыхарства (месца знаходжання);
пераказ сутнасці звароту;
асабісты подпіс грамадзяніна (грамадзян).
3. Пісьмовыя звароты юрыдычных асоб павінны ўтрымліваць:
найменне і (або) адрас арганізацыі альбо пасада асобы, якім накіроўваецца зварот;
поўнае найменне юрыдычнай асобы і яго месца знаходжання;
пераказ сутнасці звароту;
прозвішча, уласнае імя, імя па бацьку (калі такое маецца) альбо ініцыялы кіраўніка або асобы, упаўнаважанай ва ўстаноўленым парадку падпісваць звароты;
асабісты подпіс кіраўніка або асобы, упаўнаважанага ва ўстаноўленым парадку падпісваць звароты, завераную пячаткай юрыдычнай асобы.
4. Заўвагі і (або) прапановы ўносяцца ў Кнігу заўваг і прапаноў у адпаведнасці з формай кнігі заўваг і прапаноў, устаноўленай Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь.
5. Тэкст звароту павінен паддавацца прачытання. Рукапісныя звароты павінны быць напісаны выразным, пераборлівым почыркам. Не дапускаецца ўжыванне ў зваротах нецэнзурных альбо абразлівых слоў ці выразаў.
6. Да пісьмовых зваротаў, якія падаюцца прадстаўнікамі заяўнікаў, прыкладаюцца дакументы, якія пацвярджаюць іх паўнамоцтвы.
7. У зваротах павінна ўтрымлівацца інфармацыя аб выніках іх папярэдняга разгляду з дадаткам (пры наяўнасці) пацвярджаюць гэтую інфармацыю дакументаў.